Dr Biernat-Kałuża

"Medycyna nie zna tajemnicy wyleczenia, ale zapewnia sobie
umiejętność przedłużania choroby."
- Marcel Proust


Wywiad z dr  E.Biernat-Kałużą:
http://ulecz-sie-sam.blogspot.com/2013/04/nie-ma-diety-cud-jest-dieta-fakt.html

Dr n. med. Edyta BIERNAT-KAŁUŻA


Specjalista reumatolog, lekarz chorób wewnętrznych. Założycielka pierwszego w Polsce Centrum Medycyny Żywienia.
Motto w pracy zawodowej:
Leczyć człowieka, a nie choroby
a w życiu codziennym słowa błogosławionego Jana Pawła II:
„wymagajcie od siebie, nawet jakby inni od Was nie wymagali”


Kariera

Swoją karierę zawodową rozpoczęła już w trakcie studiów na I Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie, pełniąc od 1988 do 1991 roku funkcję szefowej Koła Internistycznego przy I Oddziale Wewnętrznym i Stacji Dializ w Centralnym Szpitalu Kolejowym w Warszawie Międzylesiu, które było i jest prowadzone od ponad 30 lat przez p. Prof. Jacka Imielę - konsultanta krajowego ds chorób wewnętrznych. Wówczas zaszczepione pasja i całościowe podejście do Pacjenta rozwija do chwili obecnej: najpierw jako lekarz na w/w oddziale w Międzylesiu, następnie jako asystentka w Klinice Chorób Tkanki Łącznej w Instytucie Reumatologii w Warszawie, a od 2000 r. do końca kwietnia 2012 w Carolina Medical Center (CMC - prestiżowej klinice ortopedii i medycyny sportowej) będąc Kierownikiem Centrum Kompetencji Reumatologia, Ordynatorem Oddziału Reumatologia (pierwszego w Polsce niepublicznego oddziału reumatologicznego) i wreszcie od 2010 roku założycielką i Kierownikiem pierwszego w Polsce Centrum Medycyny Żywienia. W latach 2000-2004 swoimi zdolnościami menedżersko-organizacyjnymi wspomagała firmę będąc kierownikiem ds. medycznych i członkiem zarządu oraz vice-prezesem Carolina Medical Center. Do czasu zakończenia wieloletniej współpracy wzbogacała CMC również pod względem marketingu medycznego.
W związku z ponad 12-letnią pracą zawodową i naukową na pograniczu reumatologii i ortopedii, w jej codziennej praktyce lekarskiej szczególną rolę odgrywa poszukiwanie ogólnoustrojowych (w tym reumatologicznych) przyczyn patologii ortopedycznych takich jak: spondyloartropatie, których przykładem jest zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk), łuszczycowe zapalenie stawów (łzs), reaktywne zapalenie stawów (rezs) oraz choroby wywołane przez  kryształy tzw. krystaloartropatie, których przedstawicielem jest najczęstsze zapalenie stawów u mężczyzn czyli dna moczanowa czy pseudodna/chondrokalcynoza/artropatia pirofosforanowa. 
Osobiście wykonuje badania płynu stawowego w mikroskopie ze światłem spolaryzowanym na obecność ciał krystalicznych, w tym jako jedyna w Polsce z tzw. mikronakłucia stawu śródstopno-paluchowego (MTP I) – metody opracowanej i wprowadzonej przez światowej sławy w dziedzinie krystaloartropatii hiszpańskiego prof. Eliseo Pascuala, którego była gościem w Klinice Reumatologii w Alicante latem 2010 roku.
Zajmuje się również diagnostyką i leczeniem innych chorób narządu ruchu, często związanych z infekcjami: boreliozy, reaktywnego zapalenia stawów np. po przebyciu zakażenia bakteriami Yersinia, Salmonella, Chlamydia  oraz nieprawidłowego przebiegu pooperacyjnego po operacjach ortopedycznych, w tym  po zabiegach artroskopowych, także w dziedzinie traumatologii sportowej. Diagnozuje i leczy niezabiegowo różnorodne choroby ścięgien (w tym przyczepów – tzw. entezopatii) ze ścięgnem Achillesa na czele. W swojej praktyce lekarskiej szczególną wagę przykłada zarówno do poszukiwania przyczyn zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej, jak i do kompleksowego jej leczenia, które obejmuje m.in. zmianę nawyków żywieniowych i redukcję masy ciała. Zajmuje się także leczeniem dolegliwości stawowych u pacjentów z chorobą Hashimoto czyli autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy. Prowadzi też kompleksową terapię chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (poza leczeniem farmakologicznym, rehabilitacją, poprzez unikatowe leczenie dietetyczne). W razie konieczności stosuje w terapii tzw. mini-pulsy sterydowe i uzupełnia niedobory albumin w formie podań dożylnych. Jako pierwsza i jedyna w Polsce (poza finansowaniem przez NFZ) prowadzi od ponad 8 lat leczenie przewlekłych, zapalnych chorób stawów: reumatoidalnego (rzs), łuszczycowego (łzs), zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa – zzsk oraz niezróżnicowanej spondyloartropatii metodami biologicznymi.
Naukowe kliniczne badania p.dr Edyty Biernat-Kałuży skupiają się również wokół zagadnień niedoboru witaminy D3 i jej wpływu na stan zdrowia, w tym u pacjentów z różnorodnymi chorobami autoimmunologicznymi np. z chorobą Hashimoto, rzs, stwardnieniem rozsianym (SM).
Prowadzi też terapię osteoporozy u kobiet i mężczyzn (nowoczesne leczenie parenteralne: podskórne Prolią i dożylne bisfosfonianami – Bonvivą, Aclastą), w tym zajmuje się leczeniem osteoporozy posterydowej oraz osteoporozy w przebiegu chorób nowotworowych np. raka sutka czy prostaty. Wykorzystuje również metody dietetyczne, bazując na najnowszych doniesieniach światowych w tej dziedzinie (Harvard).
Od lat swoją wiedzę systematycznie aktualizuje podczas europejskich (EULAR - European League Against Rheumatism) i światowych (ACR – American College of Rheumatology) kongresów reumatologicznych oraz nt. Osteoporozy i Osteoartrozy.
W podręczniku „Kardionefrologia” pod redakcją T. Pasierskiego, M. Myśliwca, J. Imieli jest współautorką rozdziału – „Choroby układu sercowo-naczyniowego w przebiegu nefropatii w chorobach układowych tkanki łącznej”.
W 2006 roku osoba dr Edyty Biernat-Kałuży została przedstawiona przez prestiżowe wydawnictwo: „Who is who w Polsce”, wydanie V, str. 226.
Działa również jako członek Rad Naukowych 2 fundacji propagujących zasady zdrowego odżywiania w myśl najnowszych badań naukowych: „Wiemy, co jemy” oraz „Alabaster”.
W latach wcześniejszych prowadziła zajęcia jako asystent Instytutu Reumatologii z reumatologii dla anglojęzycznych studentów English Division of Medical Academy w Warszawie. Od wielu lat jest wykładowcą na kursach CMKP (Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego) – w przeszłości w ramach kursu atestacyjnego  z ortopedii „Podstawy reumatologii dla ortopedów”, potem od 2005 co chwili obecnej z neurochirurgii (na zaproszenie konsultanta krajowego p. prof. Mirosława Ząbka: „Bóle kręgosłupa w przebiegu chorób reumatologicznych”), a ostatnio dla lekarzy rozpoczynających specjalizację z reumatologii (na zaproszenie konsultanta wojewódzkiego p. dr. med. Marzeny Olesińskiej) – „Choroby wywołane przez kryształy – dna moczanowa i pseudodna”. Była zapraszana do wygłaszania wykładów podczas sympozjów organizowanych przez PZPN nt. Patologii stopy i stawu skokowego w sporcie, a potem przez PKOL nt. Patologii ścięgna Achillesa. Swoją wiedzą miała okazję dzielić się ze studentami medycyny z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (wykłady z reumatologii w trakcie organizowanych corocznie w Działdowie obozów Koła Internistycznego z Międzylesia) oraz ze studentami medycyny z całej Polski w ramach tzw. klinik z traumatologii sportowej (organizowanych przez CMC). Wykłady w formie cyfrowej nt. reaktywnego zapalenia stawów i krystaloartropatii zostały nagrane przez telewizję TVN.
We współpracy z CEMED (Centrum Edukacji Medycznej) dwukrotnie w roku 2008 i 2012 zorganizowała i była kierownikiem naukowym sympozjów dla ortopedów: „Reumatologiczne przyczyny niepowodzeń w ortopedii czyli Reumatologia w pigułce dla ortopedów” .
Jest członkiem PTR – Polskiego Towarzystwa  Reumatologicznego oraz członkiem założycielem PTTS – Polskiego Towarzystwa Traumatologii Sportowej.
Od ponad 3 lat zajmuje się nową dopiero rozwijającą się w Polsce i Europie (z korzeniami w USA) dziedziną medycyny, jaką jest medycyna żywienia. Jest założycielką pierwszego w Polsce Centrum Medycyny Żywienia, które powstało jesienią 2010 w Carolina Medical Center we współpracy z p. mgr Małgorzatą Desmond. Przyczyniła się do zainicjowania pierwszych w Polsce programów intensywnej terapii żywieniowej w przebiegu chorób kardiologicznych: „Przez żołądek do zdrowego serca” oraz onkologicznych: „Dieta w profilaktyce chorób nowotworowych”. Od 2011 roku w ramach współdziałania  Fundacji Multis Multum z Biurem Promocji Zdrowia M. St. Warszawy aktywnie uczestniczy w 3-letnim edukacyjnym cyklu wykładów dla mieszkańców Warszawy - pod tymi samymi tytułami: „Przez żołądek do zdrowego serca” i „Dieta w profilaktyce chorób nowotworowych”.
W październiku 2011r uczestniczyła w Londynie, w pierwszym w Europie kursie, który był poświęcony tzw. medycynie funkcjonalnej czyli „całościowemu” podejściu do Pacjenta (AFMCP – Applying Functional Medicine in Clinical Practice).
Propaguje dietę niskotłuszczową opartą o niskoprzetworzone produkty roślinne. Metodami dietetycznymi (również z uwzględnieniem badań w kierunku tzw. nietolerancji pokarmowych) wspomaga leczenie różnych chorób autoimmunologicznych oraz metabolicznych. Dzięki kompleksowemu podejściu do leczenia Pacjenta, zazwyczaj uzyskuje poprawę kliniczną u chorych z problemami metabolicznymi: hiperlipidemią, cukrzycą, zaburzeniami tolerancji glukozy, zespołem oporności na insulinę, dną moczanową, zespołem metabolicznym i otyłością oraz na tle zaburzeń autoimmunologicznych np. z reumatoidalnym zapaleniem stawów - rzs, chorobami związanymi z antygenem HLA-B27 tj: zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa - zzsk, łuszczycowym zapaleniem stawów (łzs), różnymi chorobami tkanki łącznej np. toczniem rumieniowatym układowym (tru-SLE), zespołem Sjoegrena i innymi tzw. „kolagenozami” również w przebiegu chorób ze śródmiąższowym zapaleniem płuc, łuszczycą, wspominaną wcześniej chorobą Hashimoto, celiakią, różnymi zapalnymi chorobami jelit tj. chorobą Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego  colitis ulcerosa oraz stwardnieniem rozsianym (SM). Korzystny efekt kompleksowej terapii obserwuje też u chorych na alergie oraz trądzik.
W ramach zalecania wegańskiego sposobu odżywiania została zaproszona do udziału w filmie „To tylko zwierzęta”, w którym wypowiada się na temat medycznych aspektów weganizmu. Decyzją internautów film ten został laureatem (11.05.2012)  konkursu organizowanego przez miesięcznik „Vege” za najlepsze propagowanie idei wegetarianizmu w Polsce w 2011 roku.
P. dr med. Edyta Biernat-Kałuża jest zapraszana do licznych wystąpień radiowych, telewizyjnych, jak i udzielania wywiadów do różnych mediów, też czasopism.
Wieloletnia (ponad 20-letnia) interdyscyplinarna współpraca łączy również dr Biernat-Kałużę z p. Pavlem Karpovem (PK PLUS) w dziedzinie unikatowych zasad terapii manualnej.
Dodatkowo od 3 lat ściśle współpracuje Księżmi Pallotynami w Konstancinie w ramach tzw.” postów Daniela”, czyli rekolekcji z dietą warzywno-owocową p. dr med. Ewy Dąbrowskiej. Systematycznie wygłasza wykłady nt. medycyny żywienia, medycznych aspektów postu, dzieląc się również osobistym doświadczeniem chorowania na 2 choroby związane z układem immunologicznym (reaktywne zapalenie stawów u osoby z antygenem HLA B27 oraz stwardnienie rozsiane).


Prywatnie

Jest żoną i mamą 3 dzieci. Swoje obowiązki rodzinne łączy z obowiązkami zawodowymi, pracą naukową oraz zaangażowaniem społecznym (m.in. członek założyciel Stowarzyszenia „Zielona Białołęka”, aktywna działaczka na rzecz środowiska szkolnego w Białołęce, wykładowca nt. zasad zdrowego odżywiania w przedszkolach i szkołach dla dzieci i rodziców). Korzenie wielkiego zaangażowania sięgają Ruchu Światło-Życie (Oazy), a potem Odnowy w Duchu Świętym.


Wykształcenie

1985 – egzamin dojrzałości w najstarszej w Europie szkole im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku - z wyróżnieniem dla najlepszego abiturienta – Złoty Medal „Diligentiae” – za pilność.
1991 – ukończenie I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie.
1994 – Pierwszy stopień specjalizacji w zakresie chorób wewnętrznych pod kierownictwem dr.med. Jacka Imieli.
1998 – II stopień specjalizacji z reumatologii  pod kierownictwem dr hab. Anny Jędryki-Góral.
2003 – obrona pracy doktorskiej pod kierunkiem Prof. dr hab. med. Artura Dziaka na II-gim Wydziale Lekarskim  Akademii Medycznej w Warszawie. Dysertacja pt.: „Znaczenie seronegatywnych zapaleń stawów w praktyce ortopedycznej” była wynikiem ścisłej współpracy z zespołem specjalistów ortopedów kliniki Carolina Medical Center i jest pierwszą (z dwóch jak dotychczas) prac doktorskich, które powstały na bazie Pacjentów w/w kliniki ortopedycznej i medycyny sportowej od początku jej istnienia czyli od 1998 roku.


Inne osiągnięcia

W latach 2002-2003 członek komisji CMKP i Mazowieckiego Centrum Zdrowia Publicznego kwalifikującej lekarzy ubiegających się o rozpoczęcie specjalizacji z reumatologii.
Autorka i współautorka ponad 50 interdyscyplinarnych publikacji i wystąpień prezentowanych zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej.
Z inicjatywy dr Edyty Biernat-Kałuża powstało kilka odcinków serialu „Na dobre i na złe”


Wybrane publikacje

  • „Kardionefrologia” pod redakcją T. Pasierskiego, M. Myśliwca, J. Imieli – dr Edyta Biernat-Kałuża jest współautorką rozdziału „Choroby układu sercowo-naczyniowego w przebiegu nefropatii w chorobach układowych tkanki łącznej.”
  • E. Biernat, P. Jagiełło, H. Chwalińska-Sadowska, A. Zajączek-Grabowska-Pieszczany: The influence of age on clinical features and immunological profile in rheumatoid arthritis with Sjoegren syndrome patients. 1996 1. CECR
  • E. Biernat-Kałuża, R. Śmigielski, G. Adamczyk: Atypowy przebieg po artroskopii kolana a reaktywne zapalenia stawów. Ortopedia Rehabilitacja Traumatologia 2000, Nr 5, 4/2000,
  • E. Biernat-Kałuża: Reaktywne zapalenie stawów jako interdyscyplinarny problem medyczny. Acta Clinica 2001,I,3
  • E. Biernat-Kałuża: Farmakoterapia reaktywnego zapalenia stawów. Acta Clinica 2002,II,2
  • E. Biernat-Kałuża, R. Śmigielski: Reactive arthritides as a reason of atypical postoperative course after knee arthroscopy. EFFORT, Rhodos.

Znaczenie seronegatywnych zapaleń stawów w praktyce ortopedycznej

dr n. med Edyta Biernat-Kałuża 
Streszczenie pracy doktorskiej opracowanej pod kierownictwem naukowym Prof. dr hab. med. Artura Dziaka
Spośród 1200 pacjentów skierowanych przez ortopedów na konsultację reumatologiczną w latach 2000-2002, po wykluczeniu ortopedycznych przyczyn dolegliwości (uraz jako bezpośrednia przyczyna zapalenia stawów lub ścięgien, w tym uszkodzenie łąkotki lub aparatu więzadłowego stawu kolanowego, infekcyjne zapalenia stawów - na podstawie uzyskania ujemnych wyników posiewów krwi w kierunku: bakterii tlenowych, beztlenowych oraz grzybów) oraz po wykluczeniu chorób reumatologicznych takich jak: borelioza u osób po ukąszeniu przez kleszcza, reumatoidalne zapalenie stawów, choroby z grupy tzw. kolagenoz, analizie poddano 100 chorych (40 kobiet oraz 60 mężczyzn, w wieku od 18 do 58 lat).
Ze względu na dominujący typ dolegliwości (w chwili badania) chorych podzielono na 3 grupy:
I. Patologii ścięgien (tenopatii) (31%), 
II. Wysiękowego zapalenia stawu kolanowego – 27 pacjentów (27%),
III. Zapalenia stawów (3 i więcej stawów – 42 chorych) (42%).
W grupie I wyróżniono podgrupę – IA. z dominującą patologią ścięgna Achillesa i IB. – z dominującą patologią ze strony innych ścięgien niż ścięgno Achillesa.
Grupę II podzielono na: II.A. – chorych z wysiękowym zapaleniem stawu kolanowego po przebyciu zabiegu operacyjnego i IIB. – chorych, u których wysiękowe zapalenie stawu kolanowego nie było wynikiem procedur zabiegowych.
Grupy III nie dzielono.
Czas trwania choroby do roku zgłaszało ogółem 39% chorych, najczęściej (51,9%) w grupie wysiękowego zapalenia stawu kolanowego W podobnym odsetku tzn. 39% u pacjentów choroba trwała od 1 do 5 lat najczęściej (54,8%) w grupie I. Ponad pięcioletni wywiad chorobowy odnotowano u co piątego pacjenta (22%); podobnie we wszystkich trzech grupach.
Początek dolegliwości bez uchwytnej przyczyny wystąpił prawie u połowy chorych, w tym najczęściej w grupie zapalenia stawów i tenopatii. Uraz i/lub przeciążenie zainicjowało wystąpienie dolegliwości, u co czwartego pacjenta, w tym najczęściej w grupie patologii ścięgien. W opinii pacjentów, choroba infekcyjna zapoczątkowała wystąpienie dolegliwości stawowo-ścięgnistych jedynie u chorych z zapaleniem wielostawowym (14,6%). U 20% chorych (w tym u wszystkich chorych z podgrupy IIA), dolegliwości rozpoczęły się po przebyciu zabiegu ortopedycznego.
Żaden z pacjentów, leczonych z powodu patologii ścięgien lub wysiękowego zapalenia stawu kolanowego nie wiązał wystąpienia objawów chorobowych z przebytym wcześniej zakażeniem. Zebranie dokładnego wywiadu w kierunku chorób infekcyjnych: przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego i dróg oddechowych wykazało, iż 43% badanych przebyło znaczące klinicznie zakażenia.
Spośród wszystkich badanych chorych aż 53% były to osoby operowane. Ogółem w wywiadzie przeprowadzono 75 zabiegów ortopedycznych (głównie operacji artroskopowych stawu kolanowego).
W badaniu szczególną uwagę zwrócono na występowanie: zapaleń stawów, zapaleń ścięgien, tzw. „objawy pozastawowe”: „jelitowych” bólów brzucha, tendencji do biegunek, infekcyjnych chorób układu moczowo-płciowego (objawy dyzuryczne, upławy, przebyte zapalenie: przydatków lub jąder, najądrzy, prostaty), objawów dermatologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem łuszczycy u badanego i w rodzinie, zmian trądzikowych, nadżerek w jamie ustnej) oraz objawów okulistycznych (zwłaszcza zapalenia tęczówki, naczyniówki).
U wszystkich chorych przeprowadzono badanie przedmiotowe obejmujące: pełne badanie internistyczne, badanie skóry, pełne badanie reumatologiczne (układu ruchu) ze szczególnym uwzględnieniem: liczby bolesnych i obrzękniętych stawów, objawów zapalenia ścięgien zwłaszcza przyczepów ścięgnistych, oceny krzywizn i ruchomości kręgosłupa (objaw Otto, objaw Schobera, ograniczenie rozszerzalności oddechowej klatki piersiowej), bolesności uciskowej mostka, oceny zajęcia stawów krzyżowo-biodrowych (testy Mennella, Gaenslena-Mennella, Patricka)
Badania laboratoryjne miały na celu: ocenę aktywności choroby, stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi i wykazanie obecności antygenu HLA-B27.
W ramach badań serologicznych wykrywano obecność czynnika reumatoidalnego klasy IgM (RF-rheumatoid factor), przeciwciał przeciwjądrowych (ANA-antinuclear antibodies) oraz przeciwciał dla Yersinia enterocolitica, Salmonella enteritidis, Salmonella typhimurium, Chlamydia trachomatis w klasie IgA, IgM i IgG i Chlamydia pneumoniae(tylko IgG).
Badania obrazowe wykonano u większości chorych. Przeprowadzono badania radiologiczne stawów obwodowych zajętych procesem chorobowym, stawów krzyżowo-biodrowych i kręgosłupa, stawów rąk i stóp (w przypadkach wątpliwych w celu wykluczenia reumatoidalnego zapalenia stawów). U niektórych chorych została przeprowadzona scyntygrafia kośćca z zastosowaniem promieniotwórczego technetu 99mTc. Z kolei badanie USG okolic anatomicznych, ze strony których chorzy zgłaszali dolegliwości o największym nasileniu wykonano z zastosowaniem głowicy o wysokiej rozdzielczości 8-12 MHz oraz z zastosowaniem tak zwanej funkcji „Doppler mocy”.
Ogółem zapalenie stawów kończyny dolnej stwierdzono u 85% badanych; znamiennie częściej były zajęte w grupie II i III niż w grupie I. Najczęściej odnotowano zapalenie stawu kolanowego – u 69% chorych. Różnicę znamienną statystycznie wykazano pomiędzy grupą wysiękowego zapalenia stawu kolanowego a grupą tenopatii. W następnej kolejności występowały: zapalenie stawów skokowego i stawów stopy (39%), a potem objawy zajęcia stawu biodrowego (26%). U chorych z grupy zapalenia wielostawowego, występowanie zapalenia stawu biodrowego odnotowano istotnie częściej niż w grupie wysiękowego zapalenia stawu kolanowego.
Odnośnie stawów kończyny górnej, objawy zapalne stawu ramiennego oraz innych stawów kończyny górnej występowały u 52% chorych; z tego u połowy dotyczyły stawu ramiennego (26%) i u połowy pozostałych stawów kończyny górnej (też 26 %). Znamiennie częściej stwierdzono zapalenie stawu ramiennego w grupie zapalenia wielostawowego niż w grupie wysiękowego zapalenia stawu kolanowego.
Średnio, liczba bolesnych stawów wynosiła 3,66 (od 0 do 23). Najczęściej dolegliwości bólowe stawów zgłaszali chorzy w grupie III (6,66), następnie w grupie tenopatii (2,68), a najrzadziej w grupie wysiękowego zapalenia stawu kolanowego (1,52). Znamiennie częściej bóle stawów zgłaszali chorzy z grupy zapalenia wielostawowego w porównaniu do obu pozostałych grup.
W badanym materiale liczba obrzękniętych stawów wynosiła 2,5 (od 0 do 13), najczęściej w grupie zapalenia wielostawowego – 4,51, następnie w grupie patologii ścięgien 1,68, a tylko 1,32 w grupie pacjentów z wysiękowym zapaleniem stawu kolanowego. Znamiennie częściej obrzęknięte stawy odnotowano w grupie III w porównaniu do obu pozostałych grup.
Jednoczesne objawy zapalenia stawów kończyny górnej i dolnej wykazano u 47% badanych, a tylko u 10% tzn. chorych z dominującą patologią ze strony ścięgna Achillesa nie odnotowano zajęcia żadnego stawu kończyny górnej lub kończyny dolnej.
Objawy świadczące o zajęciu stawu rzepkowo-udowego, (tzn. występowanie tzw. „objawu kinomana” czyli bolesności kolana po długim bezruchu oraz bolesności stawu kolanowego podczas schodzenia ze schodów), stwierdzono ogółem u 14%. Różnicę statystycznie znamienną wykazano pomiędzy grupą II a I.
W badanym materiale objawy zapalne ścięgien stwierdzono ogółem u 63% chorych. Najczęściej było zajęte ścięgno Achillesa – 26%. Znamienność statystyczną stwierdzono pomiędzy grupą tenopatii a wysiękowego zapalenia stawu kolanowego.
Objawy zapalenia ścięgien okolicy stawu kolanowego wystąpiły ogółem u 16%. Nie stwierdzono statystycznych różnic pomiędzy grupami odnośnie występowania tego objawu.
Objawy tzw. „łokcia tenisisty” lub „łokcia golfisty” zgłaszało ogółem 14% pacjentów, Znamiennie częściej objawy zapalenia przyczepów ścięgien w okolicy stawu łokciowego wykazano w grupie tenopatii w porównaniu do obu pozostałych grup. Zajęcie procesem chorobowym, ścięgien okolicy stawu ramiennego stwierdzono ogółem u 11%. Różnice dotyczące częstości występowania tego objawu pomiędzy grupami nie były statystycznie istotne.
Objawy zajęcia stawów krzyżowo-biodrowych stwierdzono ogółem u 27% chorych, z tego najczęściej w grupie III (33,3%), potem w grupie I (25,8%) i najrzadziej (18,5%) w grupie II. Najczęściej w badaniu przedmiotowym występowała bolesność uciskowa stawów krzyżowo-biodrowych (23%), potem objaw Gaenslena-Mennella (10%, objaw Patricka (8%) i objaw Mennella (4%). Wyniki nie były statystycznie znamienne.
Bolesność uciskową mostka na wysokości II i VII stawu mostkowo-żebrowego, stwierdzono ogółem u 6% chorych. Tak zwany „zapalny ból kręgosłupa” zgłaszało ogółem 12% chorych. Sylwetkę typu zzsk ze zniesieniem lordozy szyjnej i lędźwiowej odnotowano u 5% chorych. Ograniczenie ruchomości oddechowej klatki piersiowej zostało stwierdzone również u 5% badanych. Objawy Otto i/lub Schobera były obecne z równą częstotliwością - ogółem u 6% badanych.
W częstości występowania wszystkich powyższych objawów, nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie.
Ogółem obecność zmian skórnych (wraz z łuszczycą skóry i/lub paznokci) odnotowano u 34% chorych. Znamienność statystyczną stwierdzono pod względem występowania zmian skórnych jedynie w grupie patologii ścięgien; gdzie istotnie częściej zmiany skórne występowały w grupie IB niż IA.
Rozpoznanie łuszczycy skóry w czasie badania lub w wywiadzie ustalono ogółem u 13% chorych. Znamiennie częściej łuszczyca skóry występowała u chorych z patologiami innych ścięgien (IB w porównaniu do grupy IA). Onychopatia łuszczycowa występowała u 5%. Obciążający wywiad rodzinny w kierunku łuszczycy zgłosiło 7%. Ogółem korelację rodzinną lub/i rozpoznanie łuszczycy skóry lub/i paznokci stwierdzono u 21% badanych, z tego chorych bez obciążającego wywiadu rodzinnego chorujących na różne postacie łuszczycy było 14 (14%). Pod względem statystycznym istotnie różniły się między sobą grupy IB i IA. Inne, znaczące dla spondyloartropatii, zmiany skórne stwierdzono u 21 osób (21%). Nasilone zmiany trądzikowe w wywiadzie i/lub w chwili badania zgłosiło 16 badanych (16%) Łojotokowe zapalenie skóry było obecne jedynie u 2 chorych (2%). Występowanie nadżerek w jamie ustnej zgłaszały ogółem 3% badanych. Zmiany skórne o innym charakterze niż łuszczycowe wystąpiły u 21% badanych.
Występowanie objawów ze strony przewodu pokarmowego odnotowano u 23% chorych. „Jelitowe” (o nieustalonej dotychczas przyczynie) bóle brzucha zgłaszało 7% chorych. Z kolei biegunki i/lub tendencja do zatruć „pokarmowych” występowała u prawie co piątego badanego. Rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego ustalono u 3% pacjentów, jeszcze przed rozpoczęciem obecnej obserwacji. Celiakię rozpoznano u 2% chorych.
Objawy okulistyczne pod postacią zapalnych schorzeń „przedniego odcinka oka” odnotowano (w chwili badania lub w wywiadzie) u 12% chorych. Zapalenie tęczówki w wywiadzie przebyło 4% chorych, z tego u jednego pacjenta nawracało co najmniej dziesięć razy. Przewlekłe i nawracające zapalenie spojówek zgłaszało 12% chorych. Pomiędzy grupami nie stwierdzono różnic statystycznie znamiennych w częstości występowania objawów zapalnych „przedniego odcinka oka".
W badanym materiale objawy pozastawowe wystąpiły aż u 69% (sumarycznie oceniono objawy ze strony przewodu pokarmowego, skóry i śluzówek, układu moczowo-płciowego, oczne). Pomiędzy grupami nie stwierdzono znamienności statystycznych. W badanej grupie stwierdzono: zmiany zapalne ze strony narządu wzroku u 12%, występowanie objawów skórno/śluzówkowych (z uwzględnieniem łuszczycy u 34%); a objawy ze strony przewodu pokarmowego u 23% badanych.
U każdego pacjenta w badanej grupie oceniano takie parametry, jak: OB, morfologia krwi – liczba erytrocytów, leukocytów, trombocytów, CRP oraz proteinogram ze szczególnym uwzględnieniem a2-globulin i g-globulin.
Średnie wartości badanych parametrów były następujące:
  • OB (mm/h) 14,5± 3,87,
  • Hemoglobina (g%)13,98±1,50,
  • Erytrocyty (G/l) 4,66±0,47,
  • Leukocyty (T/l) 6,21±1,98,
  • Płytki krwi (G/l) 255,14±70,76
  • CRP mg%1,9±5,44,
  • a2-globuliny10,57±3,09,
  • g-globuliny16,16±3,63.
Znamienne różnice dotyczące OB, liczby płytek krwi oraz odsetka a2-globulin wykazano pomiędzy podgrupami chorych z patologiami ścięgien (IB a IA). Statystyczną różnicę odnotowano też między podgrupami chorych z wysiękowym zapaleniem stawu kolanowego (istotnie wyższe wartości a2-globulin).
Obecność białka C-reaktywnego powyżej 10mg% wykazano u 24% osób. U chorych z wysiękowym zapaleniem stawu kolanowego po przebyciu zabiegu operacyjnego w wywiadzie w porównaniu do grupy kontrolnej uzyskano znamienność statystyczną pod względem częstości występowania CRP >10mg%.
Hipera2-globulinemia >14,9% była obecna u 14% chorych, najczęściej w grupie wysiękowego zapalenia stawu kolanowego (22,2%).
Hiperg-globulinemię >18,5% stwierdzono u 15% badanych, najczęściej w grupie III – u 16,7%. Nie odnotowano różnic istotnych statystycznie pomiędzy badanymi grupami. 
W grupie przebadanych 39 osób, obecność antygenu HLA B27 wykazano u 11 osób (11/39 – 28%).
Obecność przeciwciał w którejkolwiek z klas immunoglobulin dla Yersinia enterocolitica stwierdzono u 34% obserwowanych.
Przeciwciała dla dwóch gatunków z rodzaju Salmonella – Salmonella enteritidis i/lub typhimurium ogółem w badanej grupie stwierdzono u 28% chorych, z tego dla Salmonella enteritidis u 21% i Salmonella typhimurium u 16%.
Obecność przeciwciał w którejkolwiek klas immunoglobulin dla Chlamydia trachomatis wykazano ogółem u 43% badanych, z tego u 39,5% kobiet i 60,5% u mężczyzn.
Badania na obecność przeciwciał w klasie IgG dla Chlamydia pneumoniae wykonano ogółem u 62% chorych. Przeciwciała wykryto u 32% badanych.
U 21 chorych nie stwierdzono obecności przeciwciał dla badanych bakterii.
U 49% chorych stwierdzono obecność przeciwciał dla jednego gatunku bakterii. U 30% stwierdzono równocześnie obecność przeciwciał dla więcej niż jednego czynnika etiologicznego (w różnych kombinacjach).
Ogółem, niezależnie od dominującego objawu chorobowego, przeciwciała dla patogenów, uznanych za czynniki etiologiczne reaktywnych zapaleń stawów, wykazano u 79% chorych w porównaniu do 35% w grupie kontrolnej, z tego dla:
  • Yersinia enterocolitica u 34%, w grupie kontrolnej - 0%,
  • Salmonella enteritidis u 21%, w grupie kontrolnej - 5%,
  • Salmonella typhimurium u 16%, w grupie kontrolnej - 5%,
  • Chlamydia trachomatis u 43%, w grupie kontrolnej 10% 
    oraz
  • Chlamydia pneumoniae u 32%, w grupie kontrolnej 20%.
Badania radiologiczne stawów obwodowych przeprowadzono u 97% chorych. Nie wykonano badań rentgenowskich u 3 chorych z izolowaną patologią ścięgna Achillesa. Nadżerki w stawach obwodowych stwierdzono u 11,9% badanych.
Badanie radiologiczne kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego oraz celowane zdjęcie stawów krzyżowo-biodrowych przeprowadzono u 72%. Zajęcie stawów krzyżowo-biodrowych (od stopnia I do IV wg Kryteriów Nowojorskich rozpoznania zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa) (51) stwierdzono u 20,8% chorych.
Scyntygrafię wykonano u 4 pacjentów (u 3 chorych, u których stwierdzono kliniczne cechy zajęcia stawów krzyżowo-biodrowych, ale w badaniu radiologicznym nie było cech saroiliitis). U tych chorych stwierdzono zwiększony wychwyt znacznika w rzucie stawów krzyżowo-biodrowych oraz u jednego chorego w rzucie mostka.
Badania USG zajętych stawów lub ścięgien wykonano u wszystkich pacjentów co najmniej jeden raz (ogółem 127 badań). Oceniano okolice anatomiczne ze strony których chorzy zgłaszali dolegliwości o największym nasileniu. U chorych po rekonstrukcji całkowitego lub częściowego zerwania ścięgna Achillesa badanie USG wykonywano rutynowo co 6 tygodni, w celu oceny procesu gojenia.
WNIOSKI
1. U analizowanych 100 chorych, stwierdzono następującą częstość występowania objawów ze strony narządu ruchu:
  • zapalenie stawów kończyny dolnej – 85 % (tab.9),
  • zapalenie stawów kończyny górnej – 52% (tab.10),
  • zapalenie stawów kończyny dolnej i/lub górnej – 90% (tab.12),
  • zapalenie ścięgien – 63 % (tab.14),
  • objawy ze strony stawów krzyżowo-biodrowych – 27 % (tab.16),
  • objawy sugerujące zajęcie kręgosłupa w przebiegu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa – 12% (tab.17) 
    i
  • bolesność uciskowa mostka – 6 % (tab.17).
2. Występowanie tzw. objawów pozastawowych wykazano ogółem u 69% chorych, w tym:
  • objawów zapalnych ze strony przewodu pokarmowego u 23%,
  • objawów skórno-śluzówkowych (z uwzględnieniem łuszczycy w rodzinie) u 34%,
  • objawów zapalnych ze strony narządu wzroku stwierdzono u 12% chorych.
3. Badaną grupę charakteryzowały następujące parametry laboratoryjne:
  • OB (mm/h) 14,5± 3,87,
  • Hemoglobina (g%)13,98±1,50,
  • Erytrocyty (G/l) 4,66±0,47,
  • Leukocyty (T/l) 6,21±1,98,
  • Płytki krwi (G/l) 255,14±70,76
  • CRP mg%1,9±5,44,
  • a2-globuliny10,57±3,09,
  • a2-globuliny16,16±3,63
4. Ogółem, niezależnie od dominującego objawu chorobowego, przeciwciała dla patogenów, uznanych za czynniki etiologiczne reaktywnych zapaleń stawów, wykazano u 79% chorych w porównaniu do 35% w grupie kontrolnej (tab.40), z tego dla:
  • Yersinia enterocolitica u 34%, w grupie kontrolnej 0%,
  • Salmonella enteritidis u 21%, w grupie kontrolnej 5%,
  • Salmonella typhimurium u 16%, w grupie kontrolnej 5%,
  • Chlamydia trachomatis u 43%, w grupie kontrolnej 10% 
    oraz
  • Chlamydia pneumoniae u 32%, w grupie kontrolnej 20%.
5. Na podstawie całości obrazu klinicznego oraz badań dodatkowych (tj. badania serologiczne, laboratoryjne, diagnostyka obrazowa) u wszystkich chorych ustalono rozpoznanie seronegatywnego zapalenia stawów (na podstawie kryteriów diagnostycznych chorób z grupy spondyloartropatii).
6. W badanym materiale, na podstawie obowiązujących kryteriów rozpoznawczych poszczególnych jednostek chorobowych z grupy seronegatywnych zapaleń stawów, ustalono rozpoznanie:
  • reaktywnego zapalenia stawów u 79% chorych, z tego:
  • izolowane reaktywne zapalenie stawów u 65%,
  • ze współistniejącym łuszczycowym zapaleniem stawów u 6%,
  • z innymi zmianami skórnymi np. z trądzikiem u 4%,
  • ze zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa u 2%,
  • z nawracającym zapaleniem tęczówki u 1%,
  • z zapalnymi chorobami jelit u 1%.
7. U pozostałych 21% chorych (bez obecności przeciwciał typowych dla reaktywnego zapalenia stawów), rozpoznano:
  • zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (izolowane) u 4%,
  • łuszczycowe zapalenie stawów (izolowane) u 3%,
  • łuszczycowe zapalenie stawów z zespołem złego wchłaniania u 1%,
  • zapalenie stawów w przebiegu zapalnych chorób jelit u 2% 
    oraz
  • niezróżnicowaną spondyloartropatię u 11% (w tym możliwość zespołu SAPHO u 1%).
8. Przeprowadzenie wnikliwej diagnostyki reumatologicznej u pacjentów z patologiami ortopedycznymi, umożliwia: uściślenie rozpoznania i podjęcie ukierunkowanego leczenia, uwzględniającego istnienie zaburzeń immunologicznych, w tym serologicznych świadczących o przebyciu infekcji wpływających na rozwój reaktywnego zapalenia stawów.
9. Uzupełnienie rozpoznania ortopedycznego o komponentę reumatologiczną powinno wpływać na modyfikację decyzji ortopedy o leczeniu zabiegowym (np. antybiotykoterapia poprzedzająca zabieg operacyjny, czy też włączenie tzw. leków modyfikujących przebieg choroby takich, jak Sulfasalazyna EN).
10. Diagnostyka i leczenie reumatologiczne mają znaczenie dla rokowania u pacjentów przewlekle leczonych ortopedycznie, którzy sprawiają trudności diagnostyczne i terapeutyczne.
11. Ustalenie prawidłowego rozpoznania, podjęcie leczenia przyczynowego oraz decyzja ortopedy o leczeniu zabiegowym, uwzględniająca rozpoznanie reumatologiczne, mają duże społeczne znaczenie, w tym zmniejszenie kosztów związanych z leczeniem (też hospitalizacją), rehabilitacją oraz świadczeniami z tytułu niezdolności do pracy z powodu przewlekłych chorób narządu ruchu.

Extraarticular manifestations in 100 spondyloartropathic patients

Biernat-Kałuza E., Zdanowicz U.
Praca została  zaprezentowana przez podczas IV Kongresu nt. Spondyloartropatii, 7.X.2004, Gent, Belgia oraz opublikowana w „Clinical and Experimental Rheumatology” vol.22 no.5, 2004.
BACKGROUND: In the course of seronegative spondyloarthropathies (SpA) manifestations connected with locomotor system (arthritis, spondylitis, enthesitis) and so called „extraarticular symptoms” may occur . OBJECTIVES: To assess the frequency of extraarticular manifestation in the spondyloarthropatic patients.
METHODS: In the cohort of 100 patients (60men and 40women, at age from18 till 58years; mean 34+/- 9,8), occurrence of extraarticular (ocular, dermatological, gastroenterological) symptoms were analyzed.
RESULTS: Ophtalmological symptoms, like iritis and chronic conjunctivitis were found in 12% of patients. Gastrointestinal problems such as abdominal enteric pain, diarrhoea, diagnosed colitis ulcerosa and celiac disease were noted in 23% of patients. Dermatological changes (acne fulminans, seborrhoic dermatitis, palmar and plantar pustulosis, and psoriasis in patient or in the family) were found in 34% of patients. Totally, extraarticular manifestations in the course of SpA were noticed in 69% pts.
CONCLUSIONS: Seronegative spondyloarthropathy is an interdisciplinary medical problem. Extraarticular symptoms (skin, intestinal and ocular) are very often (69%) and may occur in various combinations with locomotor manifestation.
REFERENCES: Cush J., Lipsky P.: „Reiter ‘s syndrome and reactive arthritis” in Koopman W. Arthritis and Allied Conditions, 2001, 1324-1344; Gall V. „Spondyloarthropathies” in Wegener S., Belza B., Gall E. Clinical Care in the Rheumatic Diseases. American College of Rheumatology 1996,171-175.


Działalność naukowo-wykładowa

  • Cykl wykładów w zespole szkół francuskojęzycznych Nr 53 im. Stefanii Sempołowskiej w Warszawie:
      • dla Rady Pedagogicznej w dn. 31.08.2012 „Jak żyć długo i zdrowo? czyli… Medycyna stylu życia na co dzień”
      • dla Rodziców w dn.  4.10.2012 „Medycyna żywienia na co dzień czyli jak żyć długo i zdrowo?… zacznijmy od naszych dzieci”
      • dla Młodzieży w dn. 10.10.2012 „Zdrowy styl życia czyli jak poprzez dietę dbać o zdrowie, dobrą kondycję, urodę i nie tylko…”
  • Wykład dla Pacjentów chorujących na SM i ich Opiekunów w ramach Fundacji Pomocna Dłoń – „Helpfull Hand” – Wisła w dn. 7.IX. 2012 „Czy dieta może pomóc w leczeniu stwardnienia rozsianego??? Czyli… medycyna żywienia w życiu codziennym”
  • Wykład wprowadzający w cykl spotkań organizowanych przez Fundację Alabaster dla Dzieci i Rodziców z atopowym zapaleniem skóry Halo Atopia w dn. 26.IX.2012 „Atopowe zapalenie skóry jako interdyscyplinarny problem medyczny wymagający kompleksowego podejścia”
  • Uczestnik międzynarodowej konferencji „Witamina D – Minimum, Maximum, Optimum” – 19-20.X.2012, Warszawa
  • Wykład w Chicago 8.XI.2012 „Medycyna żywienia na co dzień czyli jak żyć długo i zdrowo”
  • Uczestnik światowego kongresu – American College of Rheumatology (ACR 2012) w Waszyngtonie – 10-14.XI.2012
  • Wykład „Znaczenie diety w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy” – 17.XI.2012
  • Komentarz uzupełniający wykład P. mgr Małgorzaty Desmond „Medycyna żywienia –medycyną XXI wieku?” na IX Warszawskim Forum Żywieniowym
  • Wykłady w ramach wykładów współfinansowanych przez Biuro Promocji Zdrowia m. st. Warszawy, organizowanych przez Fundację Multis Multum:
      • „Medycyna żywienia w praktyce” – Przez żołądek do zdrowego serca w dn. 25.XI. 2012
      • „Medycyna żywienia w praktyce” – Dieta w profilaktyce chorób nowotworowychw dn. 25.XI.2012
  • Wykład „Leczenie żywieniowe choroby zwyrodnieniowej stawów” – w ramach „Aktywność fizyczna w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych” – Warszawa, Torwar 26.XI.2012
  • Wykłady:
      •  Medycyna stylu życia-przepustką do zdrowia”
      •  Ograniczenie spożycia glutenu kolejną przepustką do zdrowia” w dn. 30.11.2012
  • Wykłady w ramach współpracy z Centrum Animacji Misyjnej Księży Pallotynów w Konstancinie:
      • „Post Daniela i co dalej? czyli… medycyna żywienia na co dzień” w dn. 11.08.2012
      •  „Post Daniela i co dalej? czyli… medycyna żywienia na co dzień” – 18.08.2012
      • „Post Daniela i co dalej? czyli… medycyna żywienia na co dzień” – 15.09.2012
      •  „Medycyna żywienia na co dzień” – 13.X.2012
      • „Medycyna żywienia na co dzień” – 24.XI.2012
      • „Medycyna żywienia na co dzień” – 8.XII.2012
  • Aktywny udział jako przedstawicielka Rady Fundacji Multis Multum na spotkaniu biznesowym:„AFRESH- innowacje dla zdrowego stylu życia” – (AFRESH - Activity and Food for RegionalEconomies Supporting Health) finansowanego  z 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej w zakresie badań i rozwoju – 7PR – 5.XII.2012.
  • Kolejny wykład w Centrum Animacji Misyjnej w Konstancinie, „Medycyna żywienia na co dzień” - 12.01.2013 
  • Wykład dla mieszkańców  Saskiej Kępy pt: ”Nietolerancje pokarmowe w leczeniu chorób reumatologicznych” - 26.01.2013
  • Prelekcja w Krakowie dla Pacjentów chorych na SM w ramach współpracy z fundacją Helpful Hand pt: „Jaka dieta może pomóc w leczeniu stwardnienia rozsianego czyli… medycyna żywienia w życiu codziennym” - 07.02.2013
Źródło tu:


3 komentarze:

  1. Bardzo dziękuję za te informacje. Teraz mogę je znowu przekazać innym :)
    Były wcześniej na stronie Przychodni Orlik, gdzie pani dr przyjmuje, ale niestety strona została zmieniona i opis pani dr znacząco zmniejszono.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Kosik - jestem pacjentką pani dr Biernat-Kałuży od prawie 5 lat, mam ZZSK.

    OdpowiedzUsuń
  2. Bardzo dobry wpis. Sporo ważnych ale również ciekawych informacji. Pacjenci z tym schorzeniem nie mają łatwo. Na szczęście medycyna idzie mocno do przodu.

    OdpowiedzUsuń