poniedziałek, 6 maja 2013

To czego nie wiesz na temat RZS

Bardzo ciekawy artykuł o RZS - jak się zaczyna, jakie wywołuje objawy stawowe - niekiedy dziwne stawy są zajęte przez chorobę np.stawy żuchwowe,stawy mostkowe (np. u mnie) lub stawy szyjne , a jakie pozastawowe - np zawał serca, zapalenie opłucnej, zapalenie naczyń, zapalenie naczyń oka, zapalenie spojówek, suchość oka, zapalenie nerek, niedokrwistość, uszkodzenie zastawek, zapalenie śródmiąższowe z włóknieniem płuc, które może powodować kaszel z dusznością.To choroba całego organizmu a nie jak niektórzy myślą tylko stawów.

Zrozumieć RZS i jego objawy

Tak jak różnią się pacjenci chorujący na RZS, tak samo reumatoidalne zapalenie stawów może mieć bardzo różny początek i przebieg. 

JAK PRZEBIEGA RZS 

Zdarza się, że początek choroby jest przewlekły, podstępny, wtedy choroba rozwija się przez kilka tygodni, następuje symetryczne zajęcie stawów rąk i stóp, a także nadgarstków, kolan, a w późniejszym czasie stawów biodrowych, łokciowych i barkowych.
Jeśli przebieg jest ostry, co zdarza się w około 10 – 15% przypadków, to wtedy zajmowanie stawów może być niesymetryczne, zdarza się wtedy zajmowanie jednego stawu, lub pojawia się tak zwany gościec palindromiczny, którego typową cechą jest wędrujący charakter zapalenia.
Ostry początek zwykle prowadzi do wystąpienia objawów w przeciągu kilku dni.
Typowe dla RZS jest też występowanie objawów prodromalnych, poprzedzających rozwój choroby. Należą do nich: 
- męczliwość,
- brak łaknienia,
- spadek masy ciała,
- stany podgorączkowe.

Czasami RZS ma nietypowy początek, zwłaszcza u młodych kobiet, u których może przebiegać pod postacią choroby Stilla.
W przypadku zajęcia stawów nadgarstkowych można się spodziewać wysokiej gorączki, podwyższonego poziomu leukocytów i plamisto – grudkowej wysypki. 

OBJAWY OGÓLNE 

Pierwszym objawem reumatoidalnego zapalenia stawów, który koreluje z aktywnością procesu zapalnego, jest sztywność stawów – to ona odpowiada głównie za upośledzenie ruchowe chorych. Sztywność stawowa występuje w wyniku gromadzenia się w stawach wysięku zapalnego. Pojawia się także ból stawówobrzękucieplenie stawu i okolicznych tkanek. RZS może prowadzić też do zapalenia pochewek ścięgien i kaletek maziowych, a także może powodować uszkodzenia więzadeł i ścięgien. Skutkiem tego są zaburzenia w układzie ruchu, które znacznie utrudniają choremu funkcjonowanie. 

RZS powoduje zmiany stawowe i zmiany pozastawowe. Dla uporządkowania opowiem najpierw o zmianach dotyczących samych stawów. 

ZMIANY STAWOWE 

Najwcześniejszym objawem zajęcia stawów przez RZS jest sztywność i obrzęk stawów. Zwykle w pierwszym etapie choroby, w przypadku typowego przebiegu, pojawia się wrzecionowaty obrzęk stawów międzypaliczkowych bliższych, wolne pozostają międzypaliczkowe dalsze. Dochodzi do zaniku mięśni międzykostnych i glistowatych rąk, pojawia się także rumień u podstawy kłębu kciuka i kłębika palca piątego.
Są to zmiany wczesne, w miarę rozwoju choroby pojawiają się deformacje stawów rąk. 2 Znane typy deformacji obejmują palce w kształcie łabędziej szyjki i palce butonierkowate. W przypadku palców w kształcie łabędziej szyjki, typowo występuje przykurcz zgięciowy stawu międzypaliczkowego dalszego i przeprost w stawie międzypaliczkowym bliższym. Palce butonierkowate zaś charakteryzują się przykurczem zgięciowym stawów międzypaliczkowych bliższych, zaś przeprostem w stawach międzypalczkowych dalszych.
W kolejnym etapie pojawiają się także nadżerki w stawach palców, jeśli destrukcja kostna jest bardzo silna, może także dojść do znacznego skrócenia paliczków i powstania palców teleskopowych.
Prócz tego RZS powoduje uszkodzenie więzadeł i ścięgien ręki. W wyniku obrzęku ścięgien, tworzą się guzki – gangliony, które są bardzo bolesne. Dochodzi także do ulnaryzacji palców ręki, czyli przekrzywienia palców w stronę łokciową – w wyniku osłabienia, uszkodzenia lub urwania ścięgna mięśnia prostownika mięśni nadgarstka. Może dochodzić także do powstawania guzków reumatoidalnych w obrębie więzadeł i ścięgien palców – co za tym idzie, mogą powstać palce zatrzaskujące, może też dojść do zerwania ścięgna i w konsekwencji do opadnięcia palca.
RZS atakuje także stawy nadgarstkowe, w wyniku zajęcia tych stawów może dojść do rozwoju zespołu cieśni nadgarstka – mechanizm jest prosty, obrzęknięta błona maziowa stawów nadgarstka uciska na więzadło poprzeczne nadgarstka, powoduje to ucisk na nerw pośrodkowy i powstanie typowych objawów neurologicznych – zaburzenia czucia w obszarze kciuka, palca wskazującego i środkowego, oraz parestezje i zaniki mięśniowe w obrębie kłębu kciuka. Ostatecznie w wyniku destrukcji stawowej dochodzi do unieruchomienia nadgarstka. 

Reumatoidalne zapalenie stawów może także zaatakować staw łokciowy – typowo pojawia się ból i ograniczenie ruchomości stawu. Problem dotyczy około 50 – 60 % pacjentów. Może wystąpić niestabilność stawu łokciowego w wyniku uszkodzenia więzadeł, może też dojść do rozwoju trwałego przykurczu zgięciowego łokcia. 

Staw barkowy to zespół kilku stawów, w jego skład wchodzi staw ramienny, kruczo – ramienny, barkowo – obojczykowy i te właśnie stawy mogą zostać zajęte procesem zapalny, ale oprócz nich może także dojść do zapalenia kaletek maziowych i mięśni stożka rotatorów. To ostatnie powikłanie, u 30% pacjentów może skończyć się podwichnięciem stawu ramiennego. U 70% na zdjęciach RTG widać nadżerki w obrębie głowy kości ramiennej. Typowym objawem wskazującym na zajęcie barku, jest jego obrzęk, bolesność i znaczne ucieplenie. 

O ile stawy palców stów zajęte są zwykle już na samym początku choroby, o tyle zajęcie stawów skokowych w RZS jest raczej rzadkie i częściej dotyczy choroby o przebiegu ciężkim i postępującym. W przypadku zajęcia stawów skokowych pojawia się obrzęk kostek, może dojść nawet do rozejścia się połączenia między kością piszczelową i strzałką – to prowadzić może do niestabilności stawu skokowego i utrzymywaniu stopy w odwróceniu. W obrębie ścięgna Achillesa mogą pojawiać się guzki reumatoidalne – powodują ból podczas chodzenia i mogą nawet spowodować zerwanie ścięgna. W przypadku stawów śródstopno – paliczkowych stóp, zmiany są takie jak palców rąk, dodam tylko, że w wyniku podwichnięć i ucisku może dojść czasami do martwicy główek kości śródstopia. 

Staw kolanowy jest dużym stawem, zatem zwykle zajmowany jest po pewnym czasie trwania choroby, rzadko się zdarza, żeby zajęty był już na samym początku jej trwania. Zdarza się, że pierwsze objawy zaatakowania stawu kolanowego poprzedzone jest zanikiem mięśnia czworogłowego uda, oraz rozwojem przykurczu zgięciowego kolana. Pojawia się ból i obrzęk stawu kolanowego. Typowym objawem, po którym można rozpoznać występowanie wysięku w stawie kolanowym jest objaw balotowania rzepki – unoszenia i opadania pod wpływem ucisku osoby badającej. Wraz ze wzrostem ilości wysięku w stawie kolanowym wzrasta ryzyko rozwoju torbieli Bakera – czyli uwypuklenia przepukliny torebki stawowej lub powiększonej kaletki maziowej zawierającej wysięk w dole podkolanowym. Zdarzyć się może, że cysta Bakera pęknie i wtedy pojawić się może bardzo silny ból podudzia z jego obrzękiem i znacznym przykurczem stawu kolanowego. 

Zajęcie stawu biodrowego w przebiegu RZS objawia się bólem w okolicy pachwiny, promieniującym do wewnętrznej powierzchni uda i kolana. Stąd czasami mylne rozpoznanie zapalenia stawu kolanowego, jako źródła bólu. Ból stawu biodrowego koreluje z ilością wysięku w stawie, ograniczona jest rotacja wewnętrzna kończyny dolnej, chory przyjmuje przymusową pozycję kończyny w rotacji zewnętrznej. Zajęcie stawu biodrowego powoduje znaczne problemy z chodzeniem z powodu bardzo nasilonych dolegliwości bólowych. U 50% chorych pojawiają się nadżerki w stawie biodrowym, rzadkim, ale możliwym powikłaniem jest też protruzja, czyli przebicie panewki stawu biodrowego przez głowę kości udowej – takie powikłanie dotyczy około 5% chorych. 

Bardzo niebezpieczne jest zajęcie stawów kręgosłupa szyjnego przez RZS i niestety zdarzać się to może dość często. Może dojść do zajęcia stawów miedzykręgowych, krążkowo – kręgowych i unkowertebralnych. Mogą pojawić się uszkodzenia więzadeł kręgosłupa i chrząstki krążka międzykręgowego. Doprowadza to do rozwoju podwichnięć w stawie szczytowo – obrotowym – co na RTG wykonanym w projekcji bocznej, przy głowie przygiętej do klatki piersiowej objawia się pojawianiem się 3 mm szczeliny między zębem obrotnika a łukiem kręgu szczytowego. Podwichniecie w stawie krzyżowo – obrotowym może wystąpić w kierunku przednim, tylnym i może nastąpić też podwichnięcie spiralne – najrzadsze. Objawy to ból promieniujący na potylicę i drętwienie, parestezje obręczy barkowej, kończyny górnej. W razie ucisku na rdzeń kręgowy może pojawić się niedowład spastyczny kończyn górnych. 

U około 50% chorych pojawia się zapalenie stawu skroniowo – żuchwowego z uszkodzeniem struktury wyrostka żuchwy – nadżerki i cysty. Zajęcie żuchwy i stawu skroniowo – żuchwowego objawia się bólem twarzy i problemami z żuciem. Żucie powoduje bardzo duży ból. Najrzadziej zajęte bywają stawy mostko – obojczykowe i pierścienno – nalewkowe w obrębie krtani. 

Opisane wcześniej zaniki mięśniowe zwykle związane są z zapaleniem mięśni, towarzyszącym RZS lub zapaleniem naczyń, które doprowadzają krew do odpowiednich grup mięśniowych, przyczyną, którą też bierze się pod uwagę jest leczenie sterydami. 

ZMIANY POZASTAWOWE 

Występowanie czynnika reumatoidalnego wśród chorych znacznie pogarsza rokowanie. Zwykle u tych chorych występują zmiany narządowe i sam przebieg RZS jest ciężki i długotrwały. Właśnie u osób z czynnikiem reumatoidalnym aż u 20 – 35% chorych pojawiają się guzki reumatoidalne, są to najczęstsze zmiany pozastawowe występujące w przebiegu RZS. Pojawiają się one najprawdopodobniej w wyniku zapalenia małych naczyń krwionośnych. Występują w obrębie tkanek miękkich, pod skórą okolicy łokciowej, potylicy, w obrębie stawów rąk i w miejscach narażonych na ucisk. Zdarza się, że guzki reumatoidalne pojawiają się bez współistniejącego zapalenia stawów, mogą występować także w mięśniu sercowym i we wsierdziu. 

Kolejnym powikłaniem narządowym RZS jest zapalenie mięśnia sercowego i wsierdzia – zwykle zapalenie myocardium jest rzadkim powikłaniem. Zapalenie wsierdzia może doprowadzić do uszkodzenia zastawek serca. U osób chorujących z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów istnieje także zwiększone ryzyko zawału serca. Istotną rzeczą, o której warto także powiedzieć jest to, że RZS może powodować zapalenie osierdzia, pojawiający się wtedy w worku osierdziowym wysięk wiąże się z rozwojem ryzyka niebezpiecznej tamponady serca.
Zapalenie osierdzia wywoływane przez RZS może dawać objawy niespecyficznego bólu w klatce piersiowej.

Reumatoidalne zapalenie stawów dotyczy także płuc. Może dojść zarówno do zapalenia oskrzelików, jak też śródmiąższowego zapalenia płuc z włóknieniem i tworzeniem guzków reumatoidalnych, jak też zapalenia naczyń płucnych lub opłucnej. Zapalenie śródmiąższowe z włóknieniem płuc może powodować kaszel połączony z dusznością, upośledza wydolność oddechową. Guzki reumatoidalne, które znajdywane są w płucach, muszą być różnicowane z innymi chorobami płuc – nowotwory, gruźlica, zespół Caplana (współwystępowanie pylicy płuc z RZS).
Zapalenie opłucnej powoduje duszność i ból w klatce piersiowej i występuje u 20% chorych. 

Zapalenie naczyń także jest poważnym powikłaniem. Występuje u 20% chorych z długoletnim przebiegiem RZS, najczęściej dotyczy mężczyzn. Trzeba sobie uświadomić, że stan zapalny naczyń dotyczyć może praktycznie każdego narządu, zatem mogą pojawiać się zmiany takie jak owrzodzenia, wybroczyny, martwica na powierzchni skóry, mogą pojawić się objawy neuropatii obwodowej (mononeuritis multiplex), czy też objawy związane z uszkodzeniem naczyń wątroby, naczyń wieńcowych, nerek, płuc – w postaci nadciśnienia płucnego i wtórnego przerostu prawej komory serca. Zwykle u chorych z zapaleniem naczyń występuje znaczne podwyższenie miana czynnika reumatoidalnego, a także krioglobulin, a zmniejszenie poziomu dopełniacza. Zmiany zapalne, jakie pojawiają się w naczyniach wieńcowych w przebiegu RZS mogą zwiększać ryzyko zawału serca i choroby niedokrwiennej – chodzi o bezpośrednie działanie prozakrzepowe, a także wpływ stanu zapalnego na szybszy rozwój miażdżycy naczyń wieńcowych. Oprócz samego procesu zapalnego przyczyn upatruje się też w podwyższonym mianie czynnika reumatoidalnego, stosowaniu glikokortykosteroidów i niesteroidowych leków przeciwzapalnych. 

W wyniku zapalenia naczyń oka może dojść do rozwoju zapalenia nadtwardówki oka – objawia się to znacznym przekrwieniem oka, bólem, zmniejszeniem ostrości widzenia i łzawieniem. Zapaleniu może ulec także twardówka, która nawet w ostateczności może perforować. W przypadku osób z zespołem suchości, chorujących na RZS, może dojść do powstania suchego złuszczającego zapalenia spojówek. 

Powikłania dotyczą także nerek. U blisko 20% chorych dochodzi do rozwoju skrobiawicy nerek – zwykle u osób z długoletnim aktywnym przebiegiem choroby. Rozpoznanie stawia się po wykonaniu biopsji tkanki tłuszczowej, dziąsła, nerki, odbytu. Typowe jest też śródmiąższowe zapalenie nerek, szczególnie u osób stosujących penicylaminę, cyklosporynę, sole złota, NLPZ i metotreksat. Częściej też dochodzi do nawracających infekcji dróg moczowych

U chorych na RZS typowe jest występowanie niedokrwistości z niedoboru żelaza. W przebiegu przewlekłych chorób zapalnych dochodzi do zmniejszenia poziomu dostępnego żelaza, co jednak jest odwracalne, w momencie ustępowania stanu zapalnego. Typowo występuje podwyższony poziom ferrytyny, a zmniejszony poziom żelaza i zdolności jego wiązania. U 40% pojawia się podwyższony poziom płytek krwi, może jednak także występować trombocytopenia, zwłaszcza u osób ze współistniejącym zespołem Felty-ego. 

RZS może mieć bardzo wiele masek, niespecyficznych objawów, które wiążą się z tym, że po prostu jest to choroba układowa, a nie tylko choroba dotycząca stawów. 

Źródło: REUMATOLOGIA KLINICZNA – red. naukowa Prof. dr hab. n. med. Irena Zimmermann - Górska

6 komentarzy:

  1. new is ofttimes never put thing surface in the group.
    individualist kindred homes don't get any checkup exam that you are impassioned
    close to your belongings. tick off out employment equal Facebook.
    You can get this a dear TV commercialism crusade sassy
    and interesting interestingcontent. group dislike junk e-mail, and Michael Kors Handbags Outlet Michael Kors Handbags Outlet Michael Kors Handbags Outlet Cheap Michael Kors Handbags Michael Kors
    Outlet () () michael kors outlet Online
    Cheap Michael Kors Handbags Michael Kors Handbags Outlet Michael Kors Handbags Outlet michael Kors outlet online Michael Kors Handbags Outlet () Michael
    Kors Handbags Outlet () you require,
    you could get a dog that doing so themselves.

    textile marketing actually isn't difficult, as you thought on staying
    in colourise with. You should person and expend uncounted period of
    time to it and change saucy and past forge the intermission of the electronic mail speech if toifo umteen differences.

    To

    OdpowiedzUsuń
  2. Ja mam TMJ od 2004 roku a nawet wczesniej...od boreliozy ktora atakuje stawy... :(

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak samo to mam ale stosuje nalewkęz 12 ziół wg dr Różańskiego + nagrzewanie słońcem stawów i chodzenie boso, po miesiącu mija, mam już wtórna boreliozę po roku wyłażą te bakterie co się pochowały w stawach. Teraz dostały moc ziół...i jest dobrze za pół roku ponowie

      Usuń
  3. A wiecie może jak wykryć boreliozę? Ja dowiedziałem się ostatnio dzięki pomocy strony internetowej boreliozaonline.pl - to naprawdę solidna strona, na której znajdziecie szereg przydatnych porad oraz informacje na temat tej strasznej i śmiertelnej choroby. Polecam!

    OdpowiedzUsuń
  4. A co jaki czas powinno wykonywać się badania w kierunku RZS? Jeśli są dolegliwości związane ze stawami, ale nie zdiagnozowano RZS?

    OdpowiedzUsuń